Việc đầu tiên cần làm khi bạn nghĩ đến việc kiếm việc làm ở Úc là phải xin mã số thuế thu nhập cá nhân. Mỗi cá nhân ở Úc chỉ có một mã số duy nhất và mã số đó sẽ theo người đó suốt cuộc đời.
Để xin TFN bạn vào link này https://www.ato.gov.au/Forms/Permanent-migrants-or-temporary-visitors—online-TFN-application/. Mỗi cá nhân ở Úc chỉ có một mã số duy nhất và mã số đó sẽ theo người đó suốt cuộc đời. Khi bạn đi làm, bạn sẽ được công ty đưa cho một form để khai TFN. Tùy theo nội dung bạn khai trong đó, công ty khi trả lương sẽ giữ lại phần thuế thu nhập cá nhân tương ứng và nộp cho chính phủ. Sau ngày 30 tháng 6 hàng năm là thời điểm bạn có thể nộp khai báo thuế để đòi về phần thuế thu nhập cá nhân nếu công ty nộp thừa (và nộp thêm nếu bạn nộp thiếu).
Hiện giờ đang là thời điểm nộp khai báo thuế hàng năm, tờ khai thuế thu nhập cần phải được nộp trước ngày 31/10. Nếu trong năm các bạn không đi làm hoặc có đi làm nhưng không khai báo thuế với ATO (làm việc trả bằng cash) thì các bạn không cần phải nộp khai báo thuế. Để cẩn thận, nếu có TFN các bạn vẫn nên nộp một non-lodgement advice, thông báo với ATO lý do bạn không phải nộp khai báo thuế năm nay. Nếu bạn không nộp khai báo thuế và ATO phát hiện ra, rất có thể bạn sẽ bị phạt. Các bạn hãy nhớ rằng, cơ quan chính phủ mà người dân Úc sợ nhất và cẩn trọng nhất trong khi giao dịch không phải là công an cảnh sát mà chính là sở thuế, đơn giản là vì bất cứ một gian dối nào trong việc khai và nộp thuế đều sẽ dẫn đến những khoản phạt kếch xù mà người dân gọi là “nasty tax fine”.
Vì có nhiều bạn thắc mắc trường hợp của mình có phải nộp thuế không, mình xin có mấy gợi ý phổ biến như sau áp dụng cho các trường hợp đi làm chính thức (có cung cấp mã số thuế cho employer):
Nếu thu nhập của bạn trên 18200 chắc chắn bạn phải nộp khai báo thuế.
Nếu thu nhập của bạn dưới 18200 và employer có giữ lại dù chỉ là $1 tiền thuế PAYG (kiểm tra trong phần Total tax withheld của annual payment summary) thì chắc chắn bạn phải nộp tờ khai thuế.
Nếu thu nhập của bạn được trả qua ABN thì 100% là bạn phải nộp tờ khai thuế dù bạn kiếm được bao nhiêu đi chăng nữa.
Nếu thu nhập của bạn dưới 18200 và bạn chắc chắn rằng employer không giữ lại 1 đồng thuế nào (kiểm tra trong phần Total tax withheld trong annual payment summary) thì có thể bạn không phải nộp (chỉ là có thể thôi nhé, xem link dưới đây để biết chính xác). Nếu bạn rơi vào trường hợp này và không phải nộp tờ khai thuế thì nên nộp non-lodgement advice.
Để biết chính xác mình có phải nộp tờ khai thuế năm nay không, các bạn vào trang này, trả lời một vài câu hỏi theo trường hợp riêng của các bạn, ATO sẽ cho bạn biết bạn có phải nộp tờ khai thuế hay không. https://calculators.ato.gov.au/scripts/axos/axos.asp?CONTEXT=&KBS=Lodge14.XR4&go=ok
Trong trường hợp các bạn có phải nộp tờ khai thuế các bạn có các lựa chọn như sau để nộp khai báo thuế:
Nộp bản giấy (paper copy):
Trước đây tờ khai thuế bản cứng được free tại các quầy bán báo, nhưng hiện nay muốn nộp bản cứng bạn phải tự in ra (địa chỉ fille https://www.ato.gov.au/uploadedFiles/Content/MEI/downloads/TP40269NAT13712014.pdf) hoặc gọi điện đến sở thuế (số 13 28 61 – có dịch vụ phiên dịch, nếu bạn không nói tiếng Anh chỉ cần nói Vietnamese, họ sẽ chuyển máy đến nhân viên nói tiếng
Việt) xin họ gửi về địa chỉ cá nhân của bạn, hoặc bạn khai vào etax/my tax rồi in ra, ký và nộp bản cứng. Lý do bạn phải nộp bản cứng mà không sử dụng được my tax/etax là bởi vì bạn có thể là người vừa đến Úc, mới nộp tờ khai thuế đầu tiên. Hệ thống không thể verify identity cá nhân của bạn nên bạn sẽ có thể điền được toàn bộ thông tin vào mytax/etax nhưng bạn sẽ không thể nộp online mà phải in ra và nộp bản cứng.
Nộp bản cứng sẽ mất nhiều thời gian xử lý tờ khai thuế của bạn hơn, nhiều khi lên đến 50 ngày. Nếu bạn đã khai thuế 1 lần trước đây, bạn hoàn toàn có thể sử dụng cách nộp online dưới đây miễn là bạn giữ lại các thông tin đã khai trước đây.
- Nộp tờ khai thuế online qua Mytax hoặc Etax:
Điểm mới của mùa thuế năm nay là MyTax. Mytax là cách nộp thuế đơn giản và nhanh chóng nhất đối với các cá nhân. Nếu thu nhập của bạn chỉ từ lương, lãi ngân hàng, cổ phần và các khoản chi trả của chính phủ thì bạn có thể sử dụng My tax để nộp khai báo thuế một cách nhanh chóng tiện lợi. Nhưng lưu ý nếu bạn có các khoản thu nhập qua ABN dù chỉ rất ít thôi, bạn cũng phải sử dụng Etax. Có rất nhiều công việc yêu cầu bạn làm việc dưới tư cách là contractor, trả lương qua ABN. Nếu bạn có các khoản thu nhập như thế thì bạn phải sử dụng Etax để khai.
Để sử dụng My tax, bạn vào trang https://my.gov.au tạo tài khoản. Đây là tài khoản của bạn để giao dịch với các cơ quan khác nhau của chính phủ Úc, gồm có ATO, Centrelink, vvv. nên bạn phải khai đúng sự thật các thông tin cá nhân, cũng như ghi nhớ những điều bạn đã khai, nhất là các câu hỏi security questions, vì chỉ username với password của bạn thì chưa đủ để login, đôi khi My gov sẽ hỏi các câu hỏi security questions trước khi bạn có thể login.
Sau khi tạo tài khoản và login, tại trang đầu tiên, bạn chọn Services. Trang web sẽ hiện lên các dịch vụ khác nhau trong đó có Australian Tax Office. Bạn link dịch vụ này với tài khoản My Gov của bạn bằng cách click nút link. Trang web sẽ hiện lên một số câu hỏi về TFN của bạn để verify và link. Ngay sau đó bạn có thể sử dụng My tax để nộp tờ khai thuế.
My tax rất đơn giản, có 9 phần, bạn chỉ cần phải khai hết 9 phần này là bạn có thể nộp được.
Riêng phần thu nhập bạn nhớ là có dịch vụ pre-fill. Đến thời điểm này thì hầu hết các phần có thể prefill được đã được điền. Đây là các khoản thu nhập và thuế đã khấu trừ từ tiền lương của bạn do công ty báo lên ATO và ATO đưa sẵn vào đây để bạn không cần phải sử dụng đến Payment summary cũng vẫn biết mình kiếm được bao nhiêu từ mỗi công ty trong năm tài chính vừa rồi. Tuy nhiên có một số công ty hoặc không báo lên ATO, hoặc báo chậm, lúc bạn khai thuế chưa thấy thì sẽ phải tự điền phần thu nhập đó vào.
Trong quá trình trả lời các câu hỏi, các bạn cố gắng trả lời chính xác đến hết mức có thể được. Sau khi trả lời xong các câu hỏi thì bạn có thể nộp online. Chỉ sau vài ngày đến 1 tuần là ATO đã xử lý xong hồ sơ thuế của bạn và gửi lại Notice of assessment và thanh toán tiền thuế vào tài khoản của bạn.
Riêng về Etax, nếu bạn có thu nhập từ việc mở công ty, hoặc nhận lương dưới hìn thức contractor qua ABN cá nhân hoặc các hình thức thu nhập phức tạp khác thì bạn bắt buộc phải sử dụng Etax. Etax có các công cụ tính thuế phức tạp, và có thể khấu trừ các khoản thu nhập/lãi/lỗ của doanh nghiệp. Các bạn vào trang này để download etax và cài vào máy tính: https://www.ato.gov.au/Individuals/Lodging-your-tax-return/Lodge-online/e-tax/Downloading-and-installing-e-tax/#Windows. Sau khi cài đặt thì các bạn cứ làm theo các bước do phần mềm này đưa ra, trả lời các câu hỏi và nộp online là được. Tất nhiên bạn vẫn cần có tài khoản Mygov để liên kết với Etax.
- Nộp thông qua đại lý khai thuế (Tax Agents):
Lựa chọn thứ 3 là bạn có thể nhờ đại lý khai thuế khai và nộp tờ khai thay mặt cho bạn. Với trường hợp này bạn sẽ phải cung cấp đầy đủ thông tin về thu nhập cho đại lý, họ sẽ thay mặt bạn nộp tờ khai. Tất nhiên bạn cũng sẽ mất một khoản phí kha khá cho họ, tùy thuộc vào mức độ phức tạp của tờ khai thuế năm nay của bạn. Nếu bạn hoàn toàn không quan tâm tìm hiểu việc khai thuế hoặc các khoản thu nhập của bạn quá phức tạp thì nên sử dụng đại lý khai thuế để đảm bảo độ chính xác trong tờ khai.
Và cuối cùng, có một số lưu ý với các bạn như sau:
Thứ nhất, như mình đã nói ở trên, ATO là một cơ quan chính phủ mà người dân Úc e ngại nhất về mức độ nghiêm túc của họ khi thực hiện nhiệm vụ, các bạn phải đảm bảo sự chính xác đến hết mức có thể khi khai thuế. Nếu không rõ về khoản nào tốt nhất nên hỏi. Tất cả mọi giấy tờ và hồ sơ khai thuế bạn cần phải lưu giữ lại cho mình làm bằng chứng. ATO có thể sẽ random audit một số trường hợp nên các hóa đơn, giấy tờ bạn cần phải lưu giữ ít nhất 3 năm nếu bạn khai vào tờ khai thuế.
Thứ hai, số điện thoại của ATO (13 28 61) là một số điện thoại của chính phủ, có dịch vụ phiên dịch trợ giúp miễn phí. Nếu bạn có thắc mắc và không tự tin tiếng Anh lắm cứ gọi điện đến số đó và yêu cầu nói tiếng Việt, họ sẽ chuyển máy cho bạn tới nhân viên nói tiếng Việt hoặc phiên dịch viên để bạn có thể hỏi đáp mọi thắc mắc bạn cần trước khi nộp tờ khai thuế.
Theo Baouc.com